Daxili Audit Nədir? Daxili audit olmaq üçün lazım olan sertifikatlar
Daxili Auditin Məqsədi
Daxili auditin əsas məqsədi, təşkilatın maliyyə risklərinin idarə olunmasını təmin etmək, daxili nəzarət mexanizmlərinin səmərəliliyini qiymətləndirmək və şirkətin maliyyə fəaliyyətlərinin qanunvericiliyə uyğun həyata keçirilməsini təmin etməkdir. Daxili auditorlar şirkətin maliyyə əməliyyatlarını obyektiv şəkildə təhlil edərək, daxili nəzarətin effektivliyini yoxlayır və bu sistemlərin təkmilləşdirilməsi üçün rəhbərliyə tövsiyələr təqdim edirlər.
Daxili audit şirkətin məqsədlərinə çatmasına və maliyyə proseslərinin optimallaşdırılmasına töhfə verir. Daxili auditorlar həmçinin şirkətin maliyyə əməliyyatlarını və daxili prosedurlarını təhlil edərək, riskləri müəyyən edir və onların təsirlərini azaltmaq üçün səmərəli həll yolları təklif edirlər. Maliyyə auditi, əməliyyat risklərinin qiymətləndirilməsindən tutmuş maliyyə hesabatlarının dəqiqliyinə qədər bir çox sahəni əhatə edir.
Maliyyə Risklərinin İdarə Edilməsi
Maliyyə risklərinin idarə edilməsi daxili auditin ən mühüm funksiyalarından biridir. Daxili auditorlar şirkətin maliyyə əməliyyatlarını təhlil edərək potensial riskləri aşkarlayır və bu risklərin şirkətin maliyyə vəziyyətinə təsirini minimuma endirmək üçün tədbirlər təklif edirlər. Auditorlar şirkətin maliyyə strategiyalarını və büdcə planlarını yoxlayır, onların maliyyə dayanıqlılığına necə təsir göstərə biləcəyini qiymətləndirirlər.
Məsələn, maliyyə auditində maliyyə hesabatları diqqətlə analiz edilir, gəlir və xərc əməliyyatlarının düzgün aparılması yoxlanılır və hesabatların qanunvericilik tələblərinə uyğun olması təmin edilir. Auditorlar maliyyə risklərini müəyyən edərək, şirkətin maliyyə dayanıqlığını qorumaq üçün idarəetmə mexanizmlərini təkmilləşdirməyi tövsiyə edirlər.
Daxili maliyyə auditinin əsas məqsədi maliyyə proseslərindəki boşluqları müəyyən etmək və onları vaxtında aradan qaldırmaqdır ki, bu da şirkətin maliyyə vəziyyətini gücləndirir.
İdarəetmənin Təkmilləşdirilməsi
Daxili maliyyə auditinin digər vacib vəzifəsi şirkətin maliyyə idarəetmə sistemlərinin təkmilləşdirilməsidir. Daxili auditorlar, mövcud maliyyə proseslərini təhlil edərək onların səmərəliliyini qiymətləndirir və bu proseslərin daha effektiv işləməsi üçün konkret təkliflər irəli sürürlər. Bu təkliflər şirkətin maliyyə resurslarından daha optimal istifadə etməsinə və maliyyə qərarlarını daha sürətli qəbul etməsinə imkan yaradır.
Məsələn, daxili maliyyə auditi şirkətin büdcə planlaşdırma prosesini nəzərdən keçirə və mövcud strategiyaların təkmilləşdirilməsi üçün tövsiyələr təqdim edə bilər. Auditorlar maliyyə idarəetməsindəki zəif tərəfləri aşkar edərək, şirkətə resursların daha effektiv istifadə edilməsi və qərar qəbul etmə proseslərini sürətləndirməyə kömək edirlər.
Bununla yanaşı, daxili audit şirkətin maliyyə hesabatlarının şəffaflığını və dəqiqliyini artırmaqda vacib rol oynayır.
Daxili Auditor Olmaq Üçün Sertifikatlar
Daxili auditor olmaq üçün müəyyən sertifikatlar tələb olunur. Bu sertifikatlar, auditorun peşəkar bacarıqlarını və səriştəliliyini təsdiqləyir. ACCA və CIA kimi beynəlxalq səviyyədə tanınan sertifikatlar, daxili auditorların peşəkar fəaliyyətlərini təsdiq edən əsas sertifikatlardır. Xüsusilə maliyyə auditi sahəsində bu sertifikatlar auditorların bacarıqlarını təkmilləşdirməyə kömək edir.
ACCA Sertifikatı
ACCA sertifikatı (The Association of Chartered Certified Accountants) maliyyə sahəsində dünyada ən nüfuzlu sertifikatlardan biridir. ACCA sertifikatı olan daxili auditorlar maliyyə və mühasibat sahəsində geniş biliklərə sahibdirlər və bu, onları müxtəlif biznes sahələrində daha güclü edərək maliyyə auditi prosesini səmərəli şəkildə həyata keçirməyə imkan verir.
ACCA sertifikatı maliyyə hesabatları, audit standartları və beynəlxalq maliyyə tənzimləmələri haqqında dərin biliklərə malik olmağı tələb edir. ACCA sertifikatlı auditorlar, şirkətin maliyyə nəzarəti mexanizmlərini və daxili audit proseslərini peşəkar səviyyədə həyata keçirərək şirkətin maliyyə səmərəliliyini artırmağa kömək edir.
ACCA sertifikatlı auditorlar aşağıdakı bacarıqlara sahib olurlar:
- Maliyyə və mühasibat standartlarına uyğunluq
- Daxili audit və risk idarəetməsi üzrə biliklər
- Şirkətin maliyyə proseslərini optimallaşdırmaq üçün təkliflər vermək
- Şəffaflıq və hesabatlılıq yaratmaq
CIA Sertifikatı
CIA sertifikatı (Certified Internal Auditor) isə xüsusi olaraq daxili audit sahəsində ixtisaslaşmış bir sertifikatdır. Bu sertifikat maliyyə auditi də daxil olmaqla, daxili auditin bütün aspektlərini əhatə edir və auditorun daxili audit proseslərini səmərəli şəkildə həyata keçirmək üçün lazımi biliklərə sahib olduğunu göstərir. CIA sertifikatlı daxili auditorlar şirkətin maliyyə əməliyyatlarını qiymətləndirir, daxili nəzarət sistemlərini təhlil edir və potensial riskləri aşkarlayır.
CIA sertifikatlı auditorlar maliyyə proseslərinin effektivliyini təmin etmək və onların qanunvericiliyə uyğun olmasını yoxlamaq üçün xüsusi təlim keçirlər. Bu sertifikat maliyyə auditi sahəsində peşəkar səviyyəyə çatmaq üçün əhəmiyyətli bir addımdır.
Honours Akademiyada təhsil alanlar üçün bu sertifikatları əldə etmək çox asandır. Təlim proqramları haqqında ətraflı məlumat üçün keçid edə bilərsiniz.